انسداد محل اتصال حالب به لگنچه کلیه (UPJO یا Ureteropelvic Junction Obstruction) یکی از مشکلات شایع در سیستم ادراری است که می‌تواند منجر به اختلال در تخلیه ادرار از کلیه شود. این مشکل می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد و در صورت درمان نشدن به آسیب جدی کلیه منجر شود. در این مقاله، علائم، علل و روش های درمان این بیماری بررسی خواهد شد.
UPJO چیست و چگونه رخ می دهد؟
انسداد محل اتصال حالب به لگنچه، وضعیتی است که در آن جریان ادرار از لگنچه کلیه به حالب مسدود یا مختل می شود. این انسداد می تواند باعث تجمع ادرار در کلیه (هیدرونفروز) و افزایش فشار در این ناحیه شود. UPJO معمولا در کودکان تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است در بزرگسالان نیز رخ دهد.
علائم UPJO
علائم شایع در کودکان
- تورم شکم یا پهلو
- عفونت های مکرر ادراری
- درد در ناحیه پهلو یا شکم
- تب بدون علت مشخص
علائم در بزرگسالان
- درد شدید در پهلو، به ویژه پس از مصرف زیاد مایعات
- تهوع و استفراغ
- وجود خون در ادرار
- کاهش عملکرد کلیه
علت ایجاد UPJO
- مادرزادی: نقص در تشکیل حالب یا لگنچه کلیه در دوران جنینی
- اکتسابی: آسیب‌های ناشی از جراحی، سنگ کلیه یا عفونت‌های مزمن
- فشردگی خارجی: فشار از سوی عروق خونی یا توده‌های اطراف
روش های تشخیص UPJO
برای تشخیص این بیماری، پزشک از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
| روش تشخیص | توضیحات |
|---|---|
| سونوگرافی | بررسی هیدرونفروز و اندازه کلیه |
| اسکن رادیوایزوتوپ | ارزیابی عملکرد کلیه و شدت انسداد |
| سی‌تی اسکن | تصویربرداری دقیق از ساختار کلیه و حالب |
| آزمایش ادرار | بررسی عفونت یا وجود خون در ادرار |
روش های درمان UPJO
درمان UPJO (انسداد محل اتصال حالب به لگنچه) به روش‌های متنوعی انجام می‌شود و انتخاب روش درمان بستگی به شدت بیماری و شرایط بیمار دارد. از جمله رایج‌ترین روش‌ها می‌توان به جراحی باز، جراحی لاپاروسکوپی، اندوسکوپی و استفاده از استنت اشاره کرد. هدف درمان بهبود جریان ادرار و پیشگیری از آسیب کلیه است. در موارد خفیف ممکن است درمان‌های غیرتهاجمی کافی باشد، اما در موارد پیشرفته، نیاز به مداخلات جدی‌تری وجود دارد. مشاوره با متخصص اورولوژی برای انتخاب بهترین روش درمان ضروری است.
درمان غیرجراحی
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت
- کنترل علائم با داروهای مسکن
درمان جراحی
- پیلوبلاستی: رایج‌ترین روش جراحی برای اصلاح انسداد
- استنت‌گذاری: استفاده از لوله‌ای برای باز نگه‌داشتن مسیر ادرار
پیشگیری و مدیریت UPJO
- تشخیص زودهنگام: انجام سونوگرافی در دوران بارداری برای تشخیص مشکلات مادرزادی
- پیگیری منظم: معاینات دوره‌ای برای کودکان و بزرگسالان در معرض خطر
- سبک زندگی سالم: مصرف کافی مایعات و پیشگیری از عفونت‌های ادراری
جمع‌بندی
انسداد محل اتصال حالب به لگنچه کلیه (UPJO) می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت کلیه‌ها داشته باشد. با تشخیص به‌موقع و انتخاب درمان مناسب، می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. برای اطلاعات بیشتر درباره بیماری‌ها و روش‌های درمان، به مجله سلامت ایران مراجعه کنید. این مجله منبعی معتبر برای راهنمایی‌های تخصصی و مقالات علمی است.
